Slokdarmverstopping bij een paard

Een slokdarmverstopping komt bij paarden helaas regelmatig voor. De oorzaak zit hem meestal in vastzittend voedsel, iets wat er niet alleen naar uitziet maar dat ook zeker is. Het is daarom altijd een noodgeval dat onmiddellijk door de dierenarts moet worden behandeld.

Wat is een slokdarmverstopping?

Bij een slokdarmverstopping zit er meestal een brok voedsel vast in de slokdarm die ondanks alle inspanningen van je paard niet verder in beweging komt. Normaal gesproken zorgt het natuurlijke mechanisme van de slokdarm ervoor dat het voedsel hier door het samentrekken en ontspannen van de spieren doorheen wordt gedrukt. Bij een verstopping lukt dit niet meer en zullen de spieren op die plek steeds verder samentrekken. Na ongeveer dertig minuten zwelt het slijmvlies zo sterk op dat de doorgang alleen nog maar verder vernauwt. Wanneer de speekselaanmaak of voeropname doorgaat dan kan het zijn dat dit terugloopt en via de neus en mond naar buiten komt. Dit verhoogt de kans dat voedsel in de luchtpijp terechtkomt wat vervolgens een longontsteking kan veroorzaken.

Oorzaken slokdarmverstopping paard

Er zijn twee verschillende oorzaken voor een verstopping in de slokdarm van je paard die we onderverdelen in primaire en secundaire blokkades. Primaire verstoppingen worden veroorzaakt door verkeerde voeding of problemen bij de opname van voedsel. Denk hierbij bijvoorbeeld aan niet (voldoende) geweekt voer, niet goed gekauwde appels of gehakte groenten en fruit zoals wortelschijfjes die vast komen te zitten in de slokdarm. Bij paarden die veel haast hebben met eten of niet goed (kunnen) kauwen komt dit voornamelijk voor. Maar vooral opzwellend voedsel zoals bietenpulp is vaak een oorzaak van een verstopping. Als bietenpulp niet voldoende wordt geweekt kan het blijven plakken in de vochtige slokdarm, vervolgens uitzetten en blijven hangen. Het is ook mogelijk dat voer vast komt te zitten als je direct voert na een zware inspanning, omdat de spieren in dat geval vermoeid kunnen zijn. Dit heeft eenzelfde effect als het voeren direct na een sedatie, wat dus ook tot een verstopping kan lijden. Tot slot hebben we nog de secundaire blokkades die het gevolg zijn van een afwijking aan de slokdarm of maag of beschadiging door een eerdere verstopping.

Symptomen van slokdarmverstopping bij een paard

Een paard met een slokdarmverstopping zal in eerste instantie plotseling stoppen met eten wat vervolgens gepaard gaat met hoesten en  kokhalzende bewegingen. Vervolgens zal je zien dat het voedsel door de neus eruit komt. Het paard kan hierdoor gaan zweten en in paniek raken, dus zorg er zelf voor dat je op een veilige plek staat. Om een comfortabele houding aan te nemen doet het paard zijn hoofd vaak laag naar de grond. Ook is het mogelijk dat je een zwelling rond de nek ziet en een verhoogde speekselaanmaak.

Slokdarmverstopping bij een ouder paard

Omdat een verstopping veroorzaakt kan worden door slecht kauwen, zie je dit bij paarden met een slechter gebit vaker voorkomen. Met name de oude paarden die meer moeite hebben met het malen van hun voedsel en hierbij proppen maken lopen een verhoogd risico. Bied een ouder paard of paard met gebitsproblemen daarom ook een aangepast dieet. Lees hier meer over de voeding en issues die een oud paard met zich meebrengt.

Slokdarmverstopping bij je paard oplossen

Zoals eerder vermeld is een slokdarmverstopping een noodgeval en daarom is het belangrijk om direct contact op te nemen met een dierenarts. Zorg er tot de dierenarts arriveert voor dat je paard niet meer kan eten of drinken. Zet je paard in een stal zonder bodembedekking of in een paddock. Je kunt proberen om de keel zachtjes met bewegingen naar beneden te masseren om beweging in de verstopping te krijgen. Als je paard aangeeft dit niet fijn te vinden, stop hier dan onmiddellijk mee en wacht op de dierenarts. Als de verstopping opgelost is zal de dierenarts verdere instructies geven over het rantsoen en de vervolgstappen. Wel is het fijn om je paard de eerstvolgende periode zacht geweekt ruwvoer te geven  zoals  Pavo FibreNuggets en zacht voer bijvoorbeeld Pavo SlobberMash. Als je paard nog geen Pavo SlobberMash gewend is, begin dan eerst met een kleine portie en bouw het rustig om koliek te voorkomen.  Muesli of brokken kunnen onaangenaam voelen in een gevoelige slokdarm.

Slokdarmverstopping bij je paard voorkomen

Gelukkig kan een verstopping in de meeste gevallen gewoon voorkomen worden. Wij hebben een aantal tips voor je op een rijtje gezet:

1. Voldoende weken: zorg ervoor dat voer dat geweekt moet worden altijd genoeg tijd krijgt om al het water op te nemen en doe hier voldoende water bij. Op de verpakking van bijvoorbeeld Pavo FibreBeet of Pavo SpeediBeet staan instructies, zodat je altijd veilig zit.
2. Kleine porties verdelen: speeksel is een belangrijk smeermiddel bij het transport van voedsel door de slokdarm. Door het verdelen van de voerbeurten over de hele dag bevorder je de speekselproductie. Ook het geven van ruwvoer voor krachtvoer is hierbij een waardevolle tip, net als het geven van kleinere porties krachtvoer per keer.
3. Moedig het paard aan te kauwen: snijd wortels dus niet in plakjes of appels in kleine stukjes, maar voer groenten en fruit het liefste in zijn geheel.
4. Verleng de etenstijd: door haastig eten, komt het sneller voor dat een paard onvoldoende kauwt. Door het krachtvoer te mengen met wat luzerne of Pavo DailyPlus zal je paard beter moeten kauwen en langer doen over zijn krachtvoer. Door middel van een slowfeeder kan je paard bovendien ook met zijn ruwvoer langer bezig zijn waardoor er meer speekselproductie is.
5. Gebitscontrole: niet alleen door haastig eten, maar ook door slechte tanden kan het voorkomen dat een paard niet goed kauwt. Check daarom regelmatig het gebit.