Voor wie op zoek is naar een paardenvoer met zo weinig mogelijk suiker, heeft verschillende opties. Maar wist je dat sommige paarden suikers ook nodig hebben om energie uit te halen, bijvoorbeeld sportpaarden? In dit artikel leggen we meer uit over paarden en suiker en geven we je natuurlijk ook een aantal suikerarme paardenvoer alternatieven!
Suiker en zetmeel in paardenvoer
Suiker en zetmeel zijn gemakkelijk beschikbare energiebronnen voor een paard en zeker niet alleen maar ‘slecht’. Ze zorgen er namelijk ook voor dat de hersenen en het zenuwstelsel van je paard optimaal kunnen functioneren. Als je paard lange tijd te veel energie binnenkrijgt (meer dan dat hij nodig heeft voor de training), kan dit resulteren in obesitas en stofwisselingsproblemen. Eigenlijk net als bij mensen: als wij meer binnenkrijgen, dan we verbranden, zullen wij ook in gewicht toenemen. Grote hoeveelheden suiker en zetmeel zijn echter moeilijk te verteren voor een paard en kunnen de darmflora verstoren, wat kan leiden tot koliek en diarree.
De meeste paardeneigenaren zijn zich goed bewust van het suikergehalte dat er in hun krachtvoer of vitaminen- en mineralenbalancer zit. Wat dan wordt vergeten, is dat dit gehalte vaak een fractie is van wat paarden aan suiker uit ruwvoer binnenkrijgen.
Gras
Vrijwel alle paarden eten gras. Vers gras bevat geen zetmeel, maar is wel erg suikerachtig, ongeveer 400 gram per kg droge stof. Droge stof is de hoeveelheid gras die overblijft wanneer al het water eruit is gehaald. Met 1 kg vers gras absorbeert je paard ongeveer 16 tot 20 g suiker. Dit komt overeen met een hoeveelheid van 3-6 suikerklontjes. Als je paard de hele dag op de weide staat eet hij ongeveer 40 kg gras, dat is ongeveer 1 kg pure suiker. Typische hoogwaardige suikerrijke grassen, zoals die voor koeienweiden, zijn daarom niet geschikt voor paarden. Gebruik daarom altijd speciaal paardengraszaad voor het inzaaien van je paardenweide.
Lees ook: wat is het verschil tussen een koeienwei en paardenwei?
Hooi
Hooi bevat minder suiker dan vers gras, maar kan toch ook een behoorlijk percentage suiker bevatten. Een suikergehalte van 10% in hooi is niet ongebruikelijk. Het suikergehalte van hooi hangt vooral af van het type gras, tijdstip van maaien en bemesting. Gemiddeld hebben paarden 1,5 - 2,0% van hun lichaamsgewicht aan ruwvoer (droge stof) nodig. Een zwaargewicht paard van 600 kg heeft 9-12 kg ruwvoer (droge stof) per dag nodig. Dit betekent dat een paard via het hooi 900- 1200 gram suiker per dag binnenkrijgt!
In onderstaande grafiek zie je de suikerwaardes van 2.200 ruwvoeranalyses die Pavo het afgelopen jaar heeft uitgevoerd. Ieder puntje is een ruwvoermonster en de waardes lopen erg uiteen van 2% tot meer dan 25%. Alles onder de 10% is een ‘veilige’ hoeveelheid suiker, zelfs voor paarden met bijvoorbeeld hoefbevangenheid. Gaat het suikergehalte richting de 15 of zelfs 20%, dan krijgt je paard een ongezonde hoeveelheid suiker per dag binnen.
Snijmais
Helaas denken nog steeds veel mensen dat snijmais geschikt is als paardenvoer. Snijmais bevat echter erg veel zetmeel en is daarom absoluut niet geschikt voor paarden! De spijsverteringscapaciteit van paarden voor zetmeel is namelijk zeer beperkt. Snijmais kan alleen aan paarden gevoerd worden als het product een speciaal proces heeft ondergaan, waardoor het voor paarden beter verteerbaar is gemaakt.
Hoe bereken je suiker en zetmeel in paardenvoer?
Om de gehalten van suiker en zetmeel in paardenvoer te berekenen is het van belang dat je van zowel je ruwvoer als je krachtvoer weet hoeveel suiker en zetmeel hierin zit. Ben je niet bekend met de gehalte in jouw ruwvoer? Doe dan de Pavo Ruwvoer Quickscan. Zodra je de uitslag van jouw ruwvoeranalyse binnen hebt, kan je precies uitrekenen hoeveel suiker er in jouw ruwvoer zit.
Het suiker- en zetmeelgehalte van krachtvoer staat bij Pavo altijd vermeld op de zak. Deze informatie kun je ook op onze website terugvinden bij alle producten, net als hoeveel kilogram voer er in een volle Pavo voerschep zit.
Rekenvoorbeeld:
Ruwvoer
Om daadwerkelijk te berekenen hoeveel suiker er in jouw ruwvoer zit, en om te bepalen of dit ‘veilig’ is, kan je de volgende formule gebruiken (alle gebruikte cijfers zijn te vinden op de uitslag van je Ruwvoer Quickscan):
Gram suiker ( in g/kg DS) / 1000 * DS ( in g/kg product) = totale grammen suiker per kg product
Om te berekenen hoeveel procent suiker dit is deel je bovenstaande uitkomst door 10.
Krachtvoer
Om te berekenen hoeveel suiker jouw paard binnenkrijgt uit krachtvoer moet je het zetmeelgehalte en het suikergehalte bij elkaar optellen.
Voorbeeld bij Pavo Nature’s Best: 4% suiker + 16,7% zetmeel = 20,7%. 1 volle Pavo voerschep Nature’s Best bevat circa 0,9 KG. Voor alle producten is de hoeveelheid per voerschep terug te vinden op de website!
20.7/100 * 0.9= 0.19 kilogram suiker uit krachtvoer.
Paarden en suiker
In het lichaam van een paard wordt zetmeel uiteindelijk omgezet in suiker. Zowel suiker als zetmeel zijn een gemakkelijk beschikbare energiebron voor je paard:ze zorgen voor een snelle toename van de bloedsuikerspiegel. Een hoge bloedsuikerspiegel veroorzaakt een snelle afgifte van insuline, waardoor de lever- en spiercellen het teveel aan suiker in het bloed absorberen en opslaan, de bloedsuikerspiegel komt hierdoor weer in balans. Ook zorgen suiker en zetmeel ervoor dat de hersenen en het zenuwstelsel van je paard optimaal kunnen functioneren.
Suiker en zetmeel vallen onder de niet-structurele koolhydraten. De vertering van niet-structurele koolhydraten gebeurt met name in de dunne darm. Structurele koolhydraten, zoals ruwe vezels en celwanden, worden met behulp van bacteriën omgezet tot energie in de dikke darm. Dit proces heet fermentatie.
Wanneer een paard te veel suiker binnenkrijgt, bestaat er een kans dat een aanzienlijk deel suiker en zetmeel niet volledig wordt verteerd. De tijd dat suiker en zetmeel wordt verteerd in de dunne darm is meestal niet lang genoeg om de suiker en het zetmeel volledig te verteren. Het is dan ook belangrijk om niet te veel suiker en zetmeel in één keer te voeren. De gouden regel is: maximaal 2 gram suiker en zetmeel per kg lichaamsgewicht per maaltijd.
Vuistregel: voer je paard maximaal 2 gram suiker en zetmeel per kg lichaamsgewicht per maaltijd.
Wanneer suiker en zetmeel niet volledig wordt verteerd in de dunne darm komt dit uiteindelijk in de dikke darm terecht. Dit wil je voorkomen, want daar kan het de bacteriële balans verstoren of zelfs bacteriën vergiftigen. Structurele koolhydraten, zoals ruwe vezels en celwanden, kunnen dan niet meer goed worden verteerd. De dikke darm werkt minder efficiënt, wat kan leiden tot diarree of zelfs gaskoliek. Een te hoog gehalte aan zetmeel en suiker kan daarom op langere termijn leiden tot problemen, zoals hoefbevangenheid, obesitas of stofwisselingsproblemen zoals insulinedysregulatie bij het paard.
Is suiker hetzelfde als melasse?
Melasse is een stroperige vloeistof en wordt veel gebruikt als bindmiddel om brokken te kunnen persen, maar is niet hetzelfde als suiker. Melasse is een bijproduct dat ontstaat bij het winnen van suiker uit suikerbieten. Wanneer sap uit de bieten wordt gewonnen wordt dit sap gezuiverd en vervolgens gekookt en ingedikt. Hierbij ontstaat melasse, wat overblijft (de rest) is de suiker.
Pavo paardenvoer met weinig suiker
Speciaal voor paarden die gevoelig zijn voor suiker heeft Pavo een aantal producten ontwikkeld met een laag suiker- en zetmeelgehalte.
Ruwvoer
Pavo SpeediBeet is bietenpulp met een laag suikergehalte en een korte weektijd. Om het suikergehalte in onze bietenpulp laag te houden, wordt de bietenpulp gespoeld voordat het wordt verwerkt in onze producten. In Nederland wordt bietenpulp tweemaal gespoeld. Pavo laat bietenpulp speciaal uit Engeland komen waar het maar liefst viermaal wordt gespoeld! Pavo bietenpulp heeft hierdoor slechts een suikergehalte van 5%.
Pavo Fibrebeet is het broertje van Pavo SpeediBeet en bestaat uit bietenpulp verrijkt met luzerne en soja-eiwitten. Ideaal voor suikergevoelige paarden die extra energie en eiwit nodig hebben, bijvoorbeeld omdat ze wat mager zijn of arme bespiering hebben. Pavo Fibrebeet bevat slechts 3% zetmeel en 5% suiker.
Krachtvoer
Pavo Care4Life is een speciale, structuurrijke kruidenmix en bevat slechts 3,8% suiker en 4,4% zetmeel. Bovendien bevat het geen granen of graanproducten en is het vrij van melasse en haver. Pavo Care4Life is geschikt voor paarden die problemen hebben met de vertering van niet-structurele koolhydraten of die geen graan nodig hebben.
Pavo Nature's Best is een heerlijke, gezonde, structuurrijke muesli, speciaal ontwikkeld voor recreatie- en sportpaarden die lichte arbeid verrichten. Het bevat spelt en timothee en heeft een zeer laag suiker- (4%) en zetmeelgehalte (16,7%). Timothee is een vezelrijke grasplant met een heerlijke kruidenachtige geur.
Pavo EasyMis is een vezelrijke, graanvrije muesli. Doordat deze muesli vrij is van granen heeft hij een zeer laag gehalte aan suiker, zetmeel en energie. Pavo EasyMix is speciaal ontwikkeld voor paarden die weinig krachtvoer nodig hebben. Denk dan aan sobere rassen, paarden op rust of die weinig of licht werk verrichten.
Slobber
Pavo GrainFreeMash is vrij van granen en melasse en heeft een zeer laag suiker- en zetmeelgehalte. De slobber bevat prebiotica en een hoog gehalte aan (ruwe) vezels ter ondersteuning van een goede spijsvertering. Pavo GrainFreeMash is zowel met koud als warm water te bereiden.
Balancer & supplementen
Pavo Vital is een uitgebalanceerde mineraalvoeding voor paarden en pony's, die weinig of geen krachtvoer krijgen naast het ruwvoer. Met een smakelijke, gezonde en natuurlijke basis van timothy en luzerne. Pavo Vital is vrij van graan en melasse en bevat slechts 4.5% suiker en 0.24% zetmeel.
Pavo DailyFit is een smakelijke koek met één dagdosis vitaminen en mineralen maar dan zónder de energie en calorieën die in krachtvoer zitten. Het bevat slechts 6,5% suiker en 17% zetmeel en is de ideale aanvulling op een ruwvoerrantsoen of bij een lage krachtvoergift.
Benieuwd of jouw paard een balancer nodig heeft? Doe de test!
- Pavo Supplementen
Alle supplementen van Pavo zijn laag in suiker en zetmeel!
